Terk nedeniyle boşanma davası, eşlerden birinin evi terk etmesi durumunda diğer eşin açabileceği özel bir boşanma davasıdır. Bu davanın açılabilmesi için eşin ortak yaşam alanından hukuka aykırı olarak ayrılmış olması gerekmektedir.
Boşanma sürecinin başında olan ve hukuk büromuzdan danışmanlık hizmeti talep eden müvekkillerimizden sık sık ‘’eşim evi terk etti ne yapmalıyım? ‘’ ‘’evden giden eşimle nasıl boşanabilirim’’ şeklinde sorular almaktayız. Evlilik birliğinin sağlanması ile beraber, eşlere ‘’birlikte yaşama’’ hak ve sorumluluğu yüklenir. 4721 sayılı TMK m.185’ göre “Eşler birlikte yaşamak, birbirine sadık kalmak ve yardımcı olmak zorundadırlar.” Fakat bu sorumluluğa aykırı olarak ortak hayatı kendi isteği ile bırakıp giden ve dönmeyen eş terk etmiş sayılır. Bu durumda da terk edilen eş aşağıda verilen gerekli şartları sağlaması halinde boşanma davası açabilecektir.
Terk, özel boşanma sebepleri arasında yer almakta olup ayrıca mutlak bir boşanma sebebidir. Mutlak bir boşanma sebebi olduğu için, terkedilen eş, terkin varlığını ispatlarsa hakim boşanmaya karar vermek zorunda olur. Yani terk olgusu ispatlandığı takdirde artık hakim eşlerin yeniden bir araya gelip gelemeyeceğini değerlendirmeksizin direkt olarak boşanmalarına karar verecektir.
TERK NEDENİYLE BOŞANMA DAVASININ KANUNİ DAYANAĞI
Terk nedeniyle boşanma davası Medeni Kanun’un 164. maddesinde düzenlenmiştir.
“ Eşlerden biri, evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek maksadıyla diğerini terk ettiği veya haklı bir sebep olmadan ortak konuta dönmediği takdirde ayrılık, en az altı ay sürmüş ve bu durum devam etmekte ve istem üzerine hâkim veya noter tarafından yapılan ihtar sonuçsuz kalmış ise; terk edilen eş, boşanma davası açabilir. Diğerini ortak konutu terk etmeye zorlayan veya haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmesini engelleyen eş de terk etmiş sayılır. Davaya hakkı olan eşin istemi üzerine hâkim veya noter, esası incelemeden yapacağı ihtarda terk eden eşe iki ay içinde ortak konuta dönmesi gerektiği ve dönmemesi hâlinde doğacak sonuçlar hakkında uyarıda bulunur. Bu ihtar gerektiğinde ilân yoluyla yapılır. Ancak, boşanma davası açmak için belirli sürenin dördüncü ayı bitmedikçe ihtar isteminde bulunulamaz ve ihtardan sonra iki ay geçmedikçe dava açılamaz. ”
TERK NEDENİYLE BOŞANMA DAVASININ ŞARTLARI
Özel ve mutlak boşanma sebeplerinden olan terk olgusu bir takım şekil şartlarına bağlıdır Aşağıda sayılacak olan bu şartların gerçekleşmesi halinde terk nedeni ile boşanma kararı verilebilecektir. Şartları sağlamayan bir dava açılması halinde dava reddolunacağından hak kaybı yaşanmaması için bu konuda boşanma avukatından destek alınması büyük önem taşır.
- EŞLERDEN BİRİNİN ORTAK YAŞAMI TERK ETMİŞ OLMASI VE DÖNMEMESİ
Evlilik birliğinin yükümlülüklerini yerine getirmemek amacıyla eşlerden birinin ortak konuttan ayrılması ve dönmemesi gerekir. Burada önemli olan ayrı yaşamadaki niyet ve amaçtır. Eşlerden birinin ortak konuttan başka bir yerde oturması halinde yükümlülüklerini yerine getiriyorsa bu durum terk anlamına gelmez.
Ayrıca eşin diğer eşi haklı bir neden olmadan ortak konutu terk etmeye zorlaması veya eşinin ortak konuta dönmesini engellemesi de zorlanan veya engellenen eş de terk etmiş sayılır. Bu durumda konuta girmesi engellenen eş terk nedeniyle boşanma davası açabilecektir.
- TERK EDEN EŞİN HAKLI BİR SEBEBİNİN BULUNMAMASI
Ortak hayatı bırakıp giden ve dönmeyen eşin haksız olması aranır. Terk eden eşin terkin haklı bir nedene dayandığını ispat edebilir. Yani haklı nedenin ispatı terk eden eşe aittir.
Örneğin; erkek eşin ortak konuta başka bir kadını getirerek eşini onunla yaşamaya zorlaması halinde kadın eş evi terk etmede haklıdır. Yine askerlik, hastalık, cezaevinde olma gibi nedenlerde de terk etme haklı bir nedene dayandığından terk nedeniyle boşanma davası açılamaz.
Ayrıca Aile hakiminin verdiği ayrılık kararı neticesinden evden ayrılan eş açısından da terk söz konusu olmayacaktır.
- TERKİN EN AZ 6 (ALTI) AY SÜRMÜŞ OLMASI
Eşlerden birinin ortak konutu terk etmesi ve dönmemesi halinde derhal terk sebebiyle boşanma davası açılamaz. Bu davanın açılabilmesi için ortak konutu terkin en az 6 ay aralıksız sürmesi ve devam etmesi gerekir. 6 Aylık süre dolmadan eş eve dönerse bu süre kesilir, yeniden terk etmesi halinde süre baştan işlemeye başlar. Fakat bu hakkın kötüye kullanılması, sürenin kesilmesi için bilinçli olarak hareket edilmesi durumları saklıdır.
- TERK EDEN EŞE İHTAR GÖNDERİLMESİ
Terk nedeniyle boşanma davası açılmadan önce terk edilen eş, terk eden eşe 2 ay içinde ortak konuta dönmesi için ihtarda bulunmalıdır. Eskiden bu ihtar yalnızca mahkeme aracılığı ile yapılabiliyorken 31.03.2011 tarihinde Medeni Kanun’un 164/2. Maddesinde yapılan değişiklik sonucu artık noterler kanalıyla da terk eden eşe eve dönmesi yönünde ihtar yapılabilmektedir. Bu ihtar terkin 4. Ayından itibaren gönderilebilmektedir.
Yapılan ihtarın usulüne uygun olması gerekmektedir. Eşe yapılan bu ‘’EVE DÖN’’ ihtarı;
- Mahkeme veya noter aracılığı ile yapılmalıdır.
- Terkin 4. Ayının bitmesi ile beraber yapılmalıdır.
- İhtarda eşe 2 ay içinde ortak konuta dönmesi gerektiği belirtilmeli, dönmediği halde doğacak sonuçlar hakkında uyarıda bulunulmalıdır.
- Ortak konut terk eden eşin dönmesine uygun hale getirilmelidir.
TERK NEDENİYLE İHTAR GÖNDERİLMESİ TALEBİ DİLEKÇE ÖRNEĞİ
……NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİ’NE
DAVACI : …….. T.C NO- …………..
ADRES :
DAVALI :
ADRES :
DAVA : Terk Nedeni İle İhtar Gönderilmesi istemi
AÇIKLAMALAR :
1-Davalı olduğum eşim (Eşinizin Ad- soyad bilgisi ) ile …… tarihinde evledik. Bu evlilikten müşterek ……… çocuğumuz bulunmaktadır.
2-Davalı eşim …………………….. aramızdaki sorunlardan dolayı ortak yaşamış olduğumuz ikamet adresini …….. tarihinde terk ederek ailesinin ikamet adresinde(yada ………… adresinde) yaşamaya başlamıştır. Evi terk eden eşimin haklı bir nedeni yoktur.
3-Kendisi ile eve dönmesi için aranmış/ konuşulmuş/ araya akraba-arkadaş sokulmuş, /haber gönderilmiştir. Fakat davalı eşim bu çabalara rağmen eve dönmemiş ve eve dönmeyeceğini söylemiştir. Eşimin eve dönüş masraflarını karşılamaya hazırım.
Bu nedenlerden dolayı boşanma davasına esas teşkil etmek üzere medeni yasa hükümlerine göre ihtar kararı elde etme gereği hâsıl olmuştur.
HUKUKİ DELİLER : Nüfus Kaydı, Tanık ve her türlü delil
HUKUKİ SEBEPLER : İlgili Mevzuat
SONUÇ VE İSTEM : Yukarıdaki beyanlarımda izah etmiş olduğum üzere davalı olduğum eşimin iki ay süresi içinde evine dönmesi aksi takdirde boşanma davası açılabileceği yönünde gerekli ihtarın gönderilmesine karar verilmesini saygıyla talep ederim. …./…../…..
DAVACI
Ad-Soyad / İmza
EK :
Nüfus cüzdan sureti
