ARAÇ DEĞER KAYBI

Araç kazaya uğradığında, tamamen onarılmış olsa bile hiç kazaya uğramamış olan aynı araçtan daha düşük değere sahip olur. Bu durumda araç değer kaybı oluşur. Araç değer kaybından kaynaklanan tazminat talebi kusurlu olan araç malikine ve sigorta şirketine yöneltilir. Bu yazımızda araç değer kaybı nedir? Araç değer kaybı nasıl hesaplanır? Araç değer kaybı tazminatı nasıl alınır? Araç değer kaybı nasıl alınır? Araç değer kaybından kimler sorumludur? Gibi tüm sorulara yanıt vereceğiz. Eğer araç değer kaybı konusunda daha detaylı bilgiye ulaşmak istiyorsanız, iletişim sayfamızdan bize ulaşabilirsiniz.

ARAÇ DEĞER KAYBI NEDİR?

Araç değer kaybı trafik kazalarından sonra en sık çözüm aranan durumlardan biridir. Araç değer kaybı, bir aracın, trafik kazası öncesi rayiç değeri ile kaza sonrası rayiç değeri arasındaki farkı ifade eder. Nitekim kazaya karışan araç kaza öncesi değeri ile piyasaya sürülemeyecektir. Çünkü bir araç kaza yaptıktan sonra, onarılsa bile, eski piyasa değerine sahip olmaz.

Ayrıca kaza sonrası hasar gören motorlu araçlar TRAMER kayıtlarında hasarlı olarak geçer. Hal böyle olunca trafik kazaları sonucunda kaza yapan araçların değer kaybına uğraması kaçınılmaz olur.  Bu durumda araç sahibi, aracın kaybettiği değer kadar zarar görmüş olur. Bu durumda araç sahibi, aracının kaybettiği değerin bedelinde bir tazminat alma hakkına sahip olur.

ARAÇ DEĞER KAYBI NASIL HESAPLANIR?

Araç değer kaybı hesaplanmasında her somut olaya uygulanabilecek standart bir formül yoktur. Pek çok değişken araçtaki değer kaybını etkileyebilmektedir. Değer kaybı hesaplanırken, birçok etken ve parametreye bakılmaktadır.

Bunlardan bazıları; aracın kilometresi, araç değişen parçası, aracın geçmiş hasar kayıtları, kusur oranları vb. sıralanabilir. Ancak şunu belirtmek gerekir, kaza sonrasında yapılan bazı onarım işlemleri, araçta değer kaybı oluşturmaz. Bu sebeple değer kaybı talebinde bulunmadan ve dava açmadan önce trafik kazaları ve sonuçları konusunda yetkin bir Avukat ile görüşerek, hukuki destek eşliğinde yol almanız oldukça önemlidir. Değer kaybı bu konuda uzman ve ruhsat sahibi yetkili sigorta eksperleri tarafından hesaplanmaktadır. Mahkeme aşamasında ise uzman bilirkişiler hesaplamayı yaparak hazırladıkları raporu mahkemeye sunar.

Araçtaki kaza sebebiyle oluşan toplam hasar bedeli, hasarın aracın hangi kısmında olduğu, aracın varsa eski hasar kayıtları, değişen veya tamir gören parçalar, aracın marka ve modeli, üretim yılı, kilometresi, trafiğe çıkış tarihi, aracın kazadan önceki piyasa değeri gibi birçok kriterlere göre araçta meydana gelen değer kaybı hesaplanmaktadır. Değer kaybı için sigorta şirketine başvuruda bulunmadan önce araç değer kaybıyla ilgili uzman bir sigorta eksperinden, ekspertiz raporu alınması araç değer kaybı oranının doğru hesaplanıp hesaplanmadığını belirleme açısından önemlidir.

ARAÇ DEĞER KAYBI HESAPLAMA 2024

Araç değer kaybı hesaplamalarında Yargıtay kararları gereği kaza tarihindeki hasarsız piyasa değeri ile aracın kazadan sonra onarılmış haliyle piyasa değeri arasında oluşan fiyat farkı esas alınmaktadır. Araç değer kaybı hesaplama her somut olaya göre değişmekle beraber birkaç kritere bağlı olarak yapılır. Değer kaybı hesaplamasında dikkate alınan kriterler şunlardır:

• Aracın markası ve modeli- model yılı
• Aracın kaza tarihindeki yaşı
• Aracın ruhsatta yazılı bulunan trafiğe ilk çıkış tarih
• Aracın kaza esnasında mevcut kilometresi
• Aracın kaza tarihinde ikinci el piyasasındaki rayiç değeri
• Aracın daha önce kazaya karışıp karışmadığı,
• Araçtaki hasar durumu ve hasarın özellikleri
• Aracın kaza tarihinden önce boyanan veya değişen parçası olup olmadığı
• Araçtaki hasarın büyüklüğü
• Araçta işlem gören parça sayısı
• Araçta değişim yapılan parçaların araçtaki konumu
• Araçta kullanılan yedek parça türü
• Araçtaki parça değişiminin nasıl yapıldığı

Baz Değer Kaybı = Aracın Rayiç Değeri x %19

Total Değer Kaybı = Baz Değer Kaybı x Hasar Boyutlu Katsayısı x Araç Kullanılmışlık düzeyi (Km) Katsayısı

Hasar Büyüklüğü Tanımları 

Araç sahipleri, bu formüllerden ziyade araçlarıyla aynı özelliklere, kilometreye vb. kriterlere sahip araçların kaza tarihindeki ikinci el fiyatını öğrenmekte, kazalı haliyle kazasız hali arasındaki farkı talep etmektedir. Bu şekilde yapılan hesaplamalar her zaman sağlıklı bir sonuç vermez ve kişilerin mağduriyetine sebep olabilir. Bu sebeple araç değer kaybı hesaplamasında uzmandan destek almakta büyük fayda vardır.

ARAÇ DEĞER KAYBI ŞARTLARI

Araç değer kaybı talep edilebilmesi için bazı şartların bulunması gerekir. Kaza sonucu araçta oluşan her hasar değer kaybı oluşturmamaktadır. Belirtilen şartları sağlamadığınızda aracınızın değer kaybını alamayabilirsiniz. Aşağıda bu şartlar detaylı şekilde açıklanmıştır.

1. Öncelikle kazanın çift taraflı bir kaza olması gerekir. Tek taraflı olan, kişinin tek balına yaptığı kazalardan olan, duvara sürtme, ağaca çarpma ve benzeri kazalar değer kaybı alanına girmez. Bu tür kazalarda araç değer kaybı talep edilememektedir.
2. Değer kaybı talep eden kişinin Trafik kazasında yüzde yüz (% 100) kusurlu olmaması gereklidir. Kazada % 100 kusurlu olunduğu takdirde araç değer kaybı talep edilemez. Bir başka deyişle kazaya tamamen siz sebebiyet vermişseniz, diğer araç ve kişilerin hiç bir kusuru yoksa değer kaybından söz edilemeyecektir. Ancak diğer durumlarda kusurlu bile olsanız araç değer kaybı alabilirsiniz. Örneğin % 25 kusurlu ounan durumda değer kaybının % 75’lik kısmı için sigortaya başvurulabilir. Ancak araç değer kaybının kendi kusurundan kaynaklanan % 25’lik kısmı talep edilemez. Çünkü herkes kendi kusuru oranınca verdiği zarardan sorumludur. Size bir başkası zarar vermeli ki siz o kişi ya da kurumlardan zararınızı isteyebilmelisiniz.
3. Gerçekleşen kazada araçta bir hasar oluşmuş olması ve onarımının yapılmış olması gerekir. Onarım ile zararın giderilmiş olması gereklidir. Giderilmemiş zarar, onarım işlemi görülmeyen hasar nedeniyle de değer kaybı alınamayacaktır. Değer kaybı hesaplamasında yapılan onarım işlemlerine ilişkin bilgi ve belgeler önemlidir.
4. Değer kaybı talebinde bulunacak aracın daha önceden aynı bölgeden başka bir hasarının bulunmaması gerekmektedir. Araç değer kaybı talep edilen kaza nedeniyle onarım işlemi görmüş olan parçaların daha önce bir başka kaza nedeniyle onarım görmemiş olması gerekir. Bu ilgili parça ilk kazada onarım gördüğü için o kazada değer kaybı yaşamıştır.
5. Araç değer kaybı km sınırı ise 2023 itibarı ile kaldırılmıştır. Herhangi bir araç yaş sınırı bulunmamaktadır.
6. Araç değer kaybı zamanaşımı süresi 2 yıldır. Değer kaybının tahsili için kaza tarihinden itibaren 2 yıl içinde başvuru yapılması gerekir. Aksi takdirde değer kaybı başvuru hakkı kaybedilmiş olur.
7. Kazaya karışıp hakkında değer kaybı başvurusu yapılan aracın pert olmaması gerekmektedir.

ARAÇ DEĞER KAYBI BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?

Araç değer kaybına ilişkin talepler için, öncelikle oluşan kazada kusurlu olan araç sürücüsünün zorunlu trafik sigortasına başvuru yapılmalıdır. Sigorta şirketine başvuru zorunludur. Sigorta şirketinin az ödeme yapması veya ödemeyi reddetmesi halinde, önce arabuluculuk başvurusu yapılmalı, daha sonra mahkemeye dava açılmalı ya da 5684 sayılı Kanun çerçevesinde sigorta tahkim komisyonuna başvurulmalıdır.

Trafik kazalarından kaynaklanan değer kaybı tazminatı için, Karayolları Trafik Kanunu’nun 97. Maddesine göre “Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.”

Kazada kusurlu olan aracın trafik sigortası olmayabilir. Araç değer kaybı tazminatında kazada kusurlu bulunan tarafın araç sahibi, sürücüsü ve trafik sigortası müteselsil ve müştereken sorumludur. Bundan dolayı kusurlu aracın zorunlu trafik sigortası olmadığı durumlarda zararın karşılanmasını kusurlu sürücünün kendisinden talep edilebilir.

ARAÇ DEĞER KAYBI SİGORTA BAŞVURUSU

Karayolları Trafik Kanunu’nun ilgili maddesi gereğince başvurular sigorta şirketine karşı yazılı şekilde iletilmelidir.  Değer kaybı başvurusu kusurlu olan aracın trafik sigortasına aşağıda verilen örnek dilekçe ekine kaza tespit tutanağı, araç ruhsatları, hasar ekspertiz raporu, onarım ekspertiz raporu, fotoğraf ve varsa video ile mail, taahhütlü posta, noter ihtarı vb. araçlar vasıtasıyla yapılır. Başvuru yapılmadan önce sigorta şirketi aranarak evrakların nasıl ve hangi adrese gönderileceği sorulabilir.

ARAÇ DEĞER KAYBI BAŞVURU DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ

………. Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü’ne

İHTAR EDEN: Ad-soyad , TC kimlik no, adres

KONU:………… poliçe numaralı zorunlu mali sorumluluk sigortası bedelinden ………….. TL değer kaybı ve ……… TL ekspertiz bedelinin ödenmesi talebidir.

AÇIKLAMALAR:

………… tarihinde meydana gelen maddi hasarlı trafik kazasında tarafıma ait olan …………. plakalı araçta hasar meydana gelmiş, onarım yapılmış ve yine aynı kaza sebebiyle aracımda  ………….. TL tutarında değer kaybı oluşmuştur.

Söz konusu kazanın oluşumunda şirketinize …………… numaralı poliçeyle sigortalanmış olan ………. plaka sayılı araç sürücüsü %100 kusurlu ve sorumludur.

Anılan nedenlerle bu ihtarnamenin tarafınıza tebliğinden itibaren 15 gün içinde değer kaybı bedeli olan …… TL ile ekspertiz bedeli olan … TL’nin tarafımıza ödenmesi, aksi takdirde aleyhinize dava ikame edileceği mahkeme masrafları, gecikmeden mütevellit ticari temerrüt (avans) faizi ve avukatlık ücretinden sorumlu tutulacağınız hususları saygı ile talep ve ihtar olunur. TARİH

İhtar Eden AD-SOYAD İMZA

Ekler:

• Trafik Kazası Tespit Tutanağı,
• ZMMS Poliçesi,
• Ekspertiz Raporu (Kesin Rapor),
• Kazaya Karışan Araç Tescil Belgeleri,
• Onarım Fotoğrafları
• Değer Kaybı Ekspertiz Raporu ve Faturası

ARAÇ DEĞER KAYBI SİGORTA TAHKİM KOMİSYONUNA BAŞVURU

Sigorta kuruluşunun araç değer kaybına ilişkin yapılan başvuruya verdiği cevap yazısı, talebi karşılamadıysa veya sigorta kuruluşundan 15 iş günü (trafik sigortasında 15 gün) içinde yazılı bir cevap verilmediyse Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilir. Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru posta yolu ile ya da şahsen yapılabilir.

Sigortacılıkta Tahkime ilişkin Yönetmeliğin 16’ncı maddesine göre Komisyon’a başvuruların başvuru formu doldurularak yapılması zorunludur. Sadece ıslak imzalı başvuru formları kabul edilecek olup, faksla yapılan başvurular dikkate alınmayacaktır. Ayrıca mahkemeye, Hukuk Muhakemeleri Kanunu uyarınca tahkime veya Tüketici Hakem Heyetine intikal etmiş uyuşmazlıklar hakkındaki başvurular da Komisyon tarafından değerlendirilmeyecektir.

ARAÇ DEĞER KAYBI DAVASI

Araç değer kaybı için sigorta tahkim komisyonuna başvurulabileceği gibi dava da açılabilir. Fakat bu yol, komisyona göre daha uzun ve meşakkatli olabilmektedir. Araç değer kaybı davalarının dayanağı Türk Borçlar Kanunu’ndaki haksız fiil sorumluluğudur. Değer kaybının dava yolu ile talep edilebilmesi için öncelikle yukarıda detaylı olarak açıkladığımız ilgili sigorta şirketine başvuru yapılması gerekir.

Haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarında görevli mahkeme, genel hukuk mahkemesi olan asliye hukuk mahkemesidir. Ancak dava sigorta şirketine karşı açılacaksa görevli mahkeme Türk Ticaret Kanunu’nun 4. maddesi uyarınca Asliye Ticaret Mahkemeleridir. Eğer araç sürücüsüne ya da aracın sahibine açılacaksa ve bu kişiler tacir değilse aynı zamanda sigorta şirketi de hasım gösterilmeyecekse davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde açılması gerekir.

SORU CEVAP:

Araç Değer Kaybı Yaş Sınırı Nedir 2024?

Araç değer kaybı hesaplaması yapılırken herhangi bir yaş sınırı bulunmamaktadır. Başka bir ifadeyle belli bir yaş sınırının üstünde olan araçların değer kaybının hesaplanmayacağına dair bir kural yoktur. Diğer gerekli şartların sağlanması halinde araç yaşına bakılmaksızın değer kaybı talebinde bulunulabilecektir.

Araç değer kaybı km sınırı nedir 2024?

Araç değer kaybı talebinde km sınırı yoktur. 20 Mart 2020 tarihinde genel şartlarda değişiklik yapılmıştır. Eski genel şartlarda değer kaybı bakımından 165.000 km üst sınır yer almaktaydı. Bu kapsamda 165.000 km ve üzerindeki araçlarda değer kaybı oluşmayacağı düzenlenmekteydi. Yeni düzenleme ile araçlardaki değer kaybı hesaplamasında bu sınırlama kaldırılmıştır.

Şişirilmiş Ağır Hasar Kaydı Ne Demek?

Şişirilmiş ağır hasar kaydı, aracın gerçek değerinden daha yüksek bir değere sahip olduğu anlamına gelir. Bu durum, aracın daha önce büyük bir hasar gördüğünü ve hasar kaydının şişirildiğini gösterir.

Araç değer kaybı ekspertiz raporu nasıl alınır?

Araç Değer kaybı tespiti, Hazine Müsteşarlığı tarafından ruhsatlandırılan Bağımsız Sigorta Eksperleri tarafından tarafsızca yapılmaktadır. Kara araçları branşında sigorta eksperliği ruhsatnamesi bulunan bir sigorta eksperine başvurarak aracınız ile ilgili değer kaybı raporu yazmasını talep edebilirsiniz. Eksper listesine BURAYA TIKLAYARAK ulaşabilirsiniz.

LİNK https://www.tobb.org.tr/SigortacilikMudurlugu/SigortaEksperleri/Sayfalar/LevhayaKayitliSigortaEksperleri.php

Araç Değer Kaybı Hangi Tarafın Sigortasından Alınır?

Eğer kazada kusurlu olan siz değilseniz ya da karşı tarafa oranla kusurunuz daha az ise aracınızda meydana gelen değer kaybı, kazaya karışan diğer sürücünün sigortası tarafından karşılanır.

Araç Pert Olduğunda Değer Kaybı Mı Alınır?

Kazaya uğrayan aracın onarım masrafları riziko tarihindeki değerini aşarsa veya eksper raporu ile aracın onarılamaz hale geldiği belirlenirse araç tam hasara uğramış sayılır. Halk arasında buna “pert” denmektedir.  Bu durumda değer kaybı talebi mümkün değildir.